ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΤΟΥ
1. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑ
1.0. Ο Ψυχοδραματιστής οφείλει να ενεργεί πάντα με καλή πίστη, χωρίς
εξαναγκασμούς ή παραποιήσεις. Οι ψυχοδραματιστές γνωρίζουν και
λειτουργούν μέσα στo πλαίσιο των νόμων της χώρας στην οποία ασκούν το
επάγγελμα.
1.1. Είναι επαγγελματικά ηθικό για τους ψυχοδραματιστές να είναι ξεκάθαροι
με τους πελάτες, όσον αφορά την επαγγελματική τους κατάσταση και την
εκπαίδευση.
1.2. Οι ψυχοδραματιστές πρέπει να διαθέτουν επαρκή Ασφάλεια
Επαγγελματικής Ευθύνης για την άσκηση του επαγγέλματός τους, σε όλα τα
επίπεδα. Οι κύριοι εκπαιδευτές συμβουλεύουν τους εκπαιδευόμενους για την
απόκτηση της.
1.3. Οι ψυχοδραματιστές ασκούν το επάγγελμά τους προς όφελος του
πελάτη/ασθενή κατά κύριο λόγο, και όχι για να ικανοποιήσουν τις
προσωπικές τους ανάγκες.
1.4. Οι ψυχοδραματιστές αναζητούν τρόπους για την προσωπική και
επαγγελματική τους ανάπτυξης και ενίσχυση των γνώσεών τους.
1.5. Οι ψυχοδραματιστές πρέπει να τηρούν τα πρότυπα άσκησης επαγγέλματος,
ελέγχοντας και αναθεωρώντας τη δουλειά τους μόνοι, με συνεργάτες, και με
την εποπτεία επόπτη.
1.6. Οι ψυχοδραματιστές θα πρέπει να εξηγούν με ειλικρίνεια και με σαφήνεια
την πιθανή παρουσία παρατηρητών, καταγραφέων, βοηθητικών-εγώ και συν-
θεραπευτών. Πριν την έναρξη της θεραπείας, καθιστούν σαφές σε όλους τους
1παρόντες ότι οφείλουν να δεσμευτούν ότι θα τηρήσουν την
εμπιστευτικότητα, καθώς και άλλους κανόνες που αναφέρονται στην
παράγραφο 2.1.0.
1.7. Κάθε ψυχοδραματιστής είναι υπεύθυνος να αποφασίσει προληπτικά,
πρώτον εάν ένας συγκεκριμένος ασθενής είναι κατάλληλος για το ψυχόδραμα,
και δεύτερον εάν είναι κατάλληλος για τη συγκεκριμένη ομάδα στην οποία
προτείνεται να ενταχθεί. Εάν δεν ταιριάζει, ο θεραπευτής, εναλλακτικά, θα
πρέπει να προτείνει θεραπευτικές δυνατότητες με άλλους συναδέλφους και σε
άλλους θεραπευτικούς προσανατολισμούς.
1.8. Για να είναι ένας ψυχοδραματιστής επαρκής να ασκήσει το επάγγελμα, θα
πρέπει να είναι υγιής και ισορροπημένος ψυχικά αλλά και σωματικά. Αυτό το
πρότυπο πρέπει να αποτελεί παράδειγμα για άλλους συναδέλφους και
εκπαιδευόμενους. Τα άτομα που γνωρίζουν ότι η ψυχική ή σωματική τους υγεία
είναι κακή και μπορεί να βλάψει τους πελάτες τους, δε θα πρέπει να ασκούν το
επάγγελμα,. Αυτό περιλαμβάνει την κακή χρήση ουσιών, οι οποίες μπορεί να
βλάψουν την επαγγελματική τους πρακτική.
1.9. Οι ψυχοδραματιστές γνωρίζουν και σέβονται τις πολιτιστικές προσδοκίες
της κοινότητας στην οποία εργάζονται.
1.10. Οι ψυχοδραματιστές γνωρίζουν σε βάθος και σέβονται τα πολιτισμικά ήθη
των πελατών, των εκπαιδευόμενων και των συναδέλφων τους.
2. ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΛΑΤΗ/ΑΣΘΕΝΗ
2.1. Εμπιστευτικότητα
2.1.0. Ο όρκος του Ιπποκράτη δεσμεύει τον ιατρό να τηρεί το απόρρητο κατά
την άσκηση του επαγγέλματός του. Στην ομαδική ψυχοθεραπεία και στο
ψυχόδραμα, ο όρκος του Ιπποκράτη επεκτείνεται σε όλους τους
πελάτες/ασθενείς και δεσμεύει τον καθένα ξεχωριστά να μην αποκαλύψει σε
κάποιο ξένο/τρίτο τα μυστικά που του εμπιστεύτηκαν οι άλλοι
πελάτες/ασθενείς. Όπως στον θεραπευτή, έτσι και σε κάθε ασθενή εναποτίθεται
η προστασία της ευημερίας των συν-ασθενών. Αυτό περιλαμβάνει
πληροφορίες όσον αφορά τρίτα άτομα που δεν συμπεριλαμβάνονται στην
ομάδα.
2.1.1. Οι ψυχοδραματιστές θεωρούν απόρρητη κάθε πληροφορία που αποκτούν
από τον πελάτη, είτε κατά τη διάρκεια θεραπευτικών συνεδριών, είτε κατά τη
διάρκεια κάθε άλλης επικοινωνίας με τον πελάτη, εκτός εάν ο πελάτης
συμφωνήσει ότι κάποιες συγκεκριμένες πληροφορίες μπορούν να μεταδοθούν.
Επιτρέπεται η μετάδοση εμπιστευτικών πληροφοριών μόνο κάτω από ορισμένες
συνθήκες:
α. Κατά τη συζήτηση με τον επόπτη του ψυχοδραματιστή
β. Όταν ένα μέλος της ομάδας έχει λόγους να πιστεύει ότι έχει επέλθει
ρήγμα στην τήρηση της επαγγελματικής δεοντολογίας, το ζήτημα αναλαμβάνει
ο υπεύθυνος της Επιτροπής Επαγγελματικής Δεοντολογίας.
γ. Απευθείας σε άλλους επαγγελματίες οι οποίοι έχουν άμεση σχέση με την
περίπτωση του πελάτη ή της οικογένειάς του, με την άδεια του πελάτη.
δ. Κατά τη συγγραφή ή τη διδασκαλία άλλων, οι πληροφορίες θα πρέπει να
παρουσιάζονται με τέτοιο τρόπο, ώστε να διασφαλίζεται η ανωνυμία του
πελάτη, και, όποτε είναι δυνατό, απαιτείται η συναίνεσή του.
Σχόλιο: Η εμπιστευτικότητα μπορεί επίσης να αρθεί:
ε. Με τη συγκατάθεση του πελάτη.
στ. Κατόπιν δικαστικής εντολής.
ζ. Για το δημόσιο συμφέρον, σε περίπτωση ποινικού αδικήματος ή
σοβαρής κακοποίησης άλλων (αλλά να λαμβάνεται πρώτα νομική συμβουλή).
2.2. Αμοιβή
2.2.1. Οι ψυχοδραματιστές που ασκούν το επάγγελμα ιδιωτικά δεν πρέπει να
προσφέρουν καμιά προμήθεια, αμοιβή ή προνόμιο σε άτομο που θα τους
παραπέμψει ένα άτομο.
2.2.2. Οι ψυχοδραματιστές δε πρέπει να χρησιμοποιούν για προσωπικό όφελος
τις πληροφορίες που αποκτούν στην πορεία της σχέσης τους με πελάτες ή
εκπαιδευόμενους.
2.2.3. Οι ψυχοδραματιστές αναλαμβάνουν να συνάψουν με σαφήνεια και χωρίς
προκατάληψη ένα προφορικό ή γραπτό συμβόλαιο με τον πελάτη πριν την
έναρξη της θεραπείας. Στις συνεδρίες ατομικής θεραπείας με τον
ψυχοδραματιστή, στο συμβόλαιο θα πρέπει να διατυπώνονται με σαφήνεια οι
όροι της αμοιβής, οι μέθοδοι πληρωμής, καθώς και οιοσδήποτε άλλος ειδικός
όρος εφαρμοστεί.
(Θα πρέπει να διατίθεται ένα Αντίγραφο του Κώδικα Επαγγελματικής
Δεοντολογίας σε όλους τους εκπαιδευόμενους).
2.3 ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ
2.3.1. Ο ψυχοδραματιστής φτιάχνει ένα ξεκάθαρο συμβόλαιο όσον αφορά τη
μορφή και το περιεχόμενο της διαδικασίας, αλλά και το σκοπό της
ομαδικής/ατομικής δουλειάς. Το συμβόλαιο περιλαμβάνει το σκοπό και το
πιθανό αποτέλεσμα.
2.3.2. Οι ψυχοδραματιστές δεν πρέπει να παρουσιάζουν ανακριβή εικόνα του
εαυτού τους, όσον αφορά τα επαγγελματικά τους προσόντα. Ο πελάτης και ο
ψυχοδραματιστής πρέπει να αναθεωρούν το συμβόλαιο σε τακτά διαστήματα,
ώστε να διασφαλίζεται ότι η ευημερία του πελάτη παραμένει πρωτεύον ζήτημα.
2.3.3. Ο Ψυχοδραματιστής διασφαλίζει την παροχή του απαραίτητου χρόνου και
της προσοχή κατά τη σύναψη του θεραπευτικού συμβολαίου. Εάν ο πελάτης
επιθυμεί να τερματίσει τη θεραπεία ο ψυχοδραματιστής πρέπει να κρίνει εάν
αυτή είναι μια πραγματική επιθυμία ή το προϊόν μιας θεραπευτικής κρίσης, και
να συμβουλεύσει τον πελάτη ανάλογα.
2.4. ΟΡΙΑ
2.4.1. Οι ψυχοδραματιστές φροντίζουν ιδιαίτερα το φυσικό περιβάλλον μέσα
στο οποίο εργάζονται με τους πελάτες, έτσι ώστε να παρέχουν έναν ασφαλή
χώρο για θεραπεία.
2.4.2. Οι ψυχοδραματιστές γνωρίζουν τα επαγγελματικά όρια ανάμεσα στον ίδιο
και τους πελάτες ή τους εκπαιδευόμενους. Οι ψυχοδραματιστές οφείλουν να
αντιλαμβάνονται την πιθανότητα σύγχυσης ρόλων, η οποία θα μπορούσε να
βλάψει τη θεραπευτική και/ή την εκπαιδευτική διαδικασία.
2.4.3. Ένας ψυχοδραματιστής δεν συνάπτει ποτέ σεξουαλική ή ιδιαίτερη
προσωπική σχέση με ένα πελάτη, και οφείλει να οφείλει να αποτρέπει την
ανάπτυξη της. Σε περίπτωση σύναψης οιασδήποτε σεξουαλικής σχέσης μεταξύ
ενός ψυχοδραματιστή και ενός πελάτη που επιθυμεί να συνεχίσει τη θεραπεία, ο
ψυχοδραματιστής υποχρεούνται να σταματήσει τη θεραπεία και να τον
συμβουλεύσει να συνεργαστεί με κάποιον άλλο ψυχοδραματιστή-θεραπευτή.
2.4.4. Οι ψυχοδραματιστές ενημερώνουν τον πελάτη ή τον εκπαιδευόμενο για
τη θεραπεία, που μπορεί να επηρεάσει τη συμμετοχή του πελάτη ή του
εκπαιδευόμενου. Για παράδειγμα, η βιντεοσκόπηση ή η χρήση άλλων
συστημάτων καταγραφής, ή μονόπλευρου καθρέφτη είναι παράγοντες που θα
μπορούσαν να κλονίσουν την εμπιστευτική φύση της ψυχοθεραπευτικής
σχέσης. Σε κάθε περίπτωση, ο ψυχοδραματιστής είναι υποχρεωμένος να έχει τη
σαφή και ενημερωμένη συναίνεση όλων των συμμετεχόντων σε συνεδρίες, οι
οποίες είτε καταγράφονται ή παρακολουθούνται, και να τους ενημερώνει ότι
έχουν δικαίωμα να αποσύρουν τη συγκατάθεσή τους οιανδήποτε στιγμή το
θελήσουν.
3. ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
3.1. Οι ψυχοδραματιστές είναι άτομα που έχουν εκπαιδευτεί και ασκούν το
επάγγελμά τους με τρόπο επαρκή. Φροντίζουν να παρέχουν ένα ασφαλές
περιβάλλον για τον πελάτη διασφαλίζοντας έτσι ότι το ψυχόδραμα δε θα
δυσφημιστεί. Οι επαγγελματίες ψυχοδραματιστές πρέπει να έχουν ολοκληρώσει
μια αναγνωρισμένη εκπαίδευση και τα ονόματά τους θα είναι καταγεγραμμένα
σε ένα επαγγελματικό μητρώο.
3.2. Για την αντιμετώπιση ψυχοσεξουαλικών θεμάτων, οι ψυχοδραματιστές
πρέπει να φέρονται με τη δέουσα προσοχή κατά την εκδραμάτιση των
συγκεκριμένων εκείνων συμβάντων, όπου εμπλέκεται σεξουαλική
δραστηριότητα. Ειδικά σε περίπτωση σεξουαλικής κακοποίησης, κάθε
ψυχοδραματική τεχνική θα πρέπει να επιλέγεται με προσοχή, ώστε να μειωθεί η
πιθανότητα επιδείνωσης της επίδρασή της.
3.3. Σε περίπτωση διαφήμισης, οι ψυχοδραματιστές θα πρέπει να παρουσιάζουν
με σαφήνεια τις υπηρεσίες που προσφέρουν κατά την άσκηση της
ψυχοδραματικής δραστηριότητας.
3.4. Οι ψυχοδραματιστές είναι υπεύθυνοι να αναγνωρίζουν τη σημασία της
έρευνας, και, όπου και όταν πρέπει, να αρχίζουν μια έρευνα, να συμβάλλουν σ΄
αυτή τη διαδικασία, ή να συμμετέχουν, καθώς και να ενημερώνουν και να
επιδιώκουν τη συγκατάθεση των πελατών, σε περίπτωση εμπλοκής τους.
3.5. Οι ψυχοδραματιστές έχουν παιδευτικό ρόλο στην κοινωνία, όπως επίσης
και θεραπευτικό, και επιδιώκουν τη συνεχή εκπαίδευσή τους.
3.6. Οι ψυχοδραματιστές μπορεί να χρησιμοποιούν τις ικανότητές τους για να
διευκολύνουν τη διερεύνηση κοινωνικών θεμάτων πέραν αυτών της θεραπείας.
Η χρήση του ψυχοδράματος δεν περιορίζεται μόνο σε κλινικά πλαίσια. Σε κάθε
περίπτωση, όμως, εφαρμόζεται πάντα η δεοντολογία της συναίνεσης και της
εμπιστευτικότητας.
3.7. Οι ψυχοδραματιστές έχουν την ευθύνη να συνεχίζουν τη δική τους
ανάπτυξη υποβαλλόμενοι σε ατομική θεραπεία, εκπαίδευση και εποπτεία.
3.8. Οι ψυχοδραματιστές τάσσονται κατά των διακρίσεων, ασπάζονται τις αρχές
της ελευθερίας του λόγου, και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στην προώθηση
των οποίων οφείλουν να συμβάλουν .